Stichting Bomen voor Leersum e.o,. heeft afgelopen weken de inwoners van Leersum een aantal vragen voorgelegd over de gevolgen van de Valwind op 18 juni 2021. De Stichting wilde graag weten hoe het met de inwoners gaat en wat zij van de gemeente en de Stichting verwachten. Hubert van Zanten, secretaris van de Stichting: ,,Meer dan zestig huishoudens hebben gereageerd via de website. Maar ook telefonisch en mondeling hebben veel inwoners uitgebreid gereageerd. Er bleek veel behoefte om de ervaringen te delen.”
Het verdriet bij de inwoners is nog steeds groot. Vrijwel iedereen geeft aan dat het nog steeds pijn doet om de lanen en bossen te zien. Een enkeling overweegt te verhuizen omdat het verdriet erg groot blijft. Ook mijden sommige inwoners bepaalde lanen en het Lombokbos. ,,Ik ga de komende 10 jaar niet maar naar het Lombokbos en kies ervoor om richting Amerongen te lopen”. Een ander vertelt ,,Door het bos lopen doet nog elke keer zeer, ik mis de bomen die ik van kindsafaan heb zien opgroeien”.
Het herstel gaat nog decennia duren. Anderen ervaren een grote gelatenheid in combinatie met de Coronaperikelen. Velen zijn angstig als het waait en bezorgd over de achtergebleven gehavende bomen die dicht bij huis staan. De geluiden zijn ook anders en bedreigender als het waait. Kennelijk zorgden de bomen voor een dempend effect. Huisdieren zijn vaak onrustig als het waait. Niet iedereen wil of kan er nog over praten. ,,Ik laat bezoek alleen een filmpje zien als ze willen weten wat er is gebeurd.”
Het merendeel van de inwoners heeft de schade nog niet afgewikkeld aan huis en tuin. Het hele jaar 2022 is nog nodig voor de afwikkeling van de schade door de valwind. Er blijkt veel tijd nodig en niet alles is voorradig of aannemers zijn te druk. Ook komt er regelmatig nog verborgen schade naar boven. De woning heeft natuurlijk voorrang, waardoor velen nog niet aan de tuin begonnen zijn. De inwoners ervaren leegte, minder privacy, geen afscheidingen en minder schaduw. Een enkeling is blij met meer licht en uitzicht. Het veranderende straatbeeld en de beschadigde bossen blijken echter ingrijpender dan de schade aan woning en tuin.
De inwoners snakken naar herstel en zijn ongeduldig. Voor de meesten gaat dit te langzaam, enkelen begrijpen dat dit tijd kost. Velen zien het ook als een kans. De Rijksstraatweg is afgelopen decennia veel glans verloren door het accent op de doorstroming van het verkeer. Er wordt aangedrongen op kwalitatief goed herstel. Beter twee goede bomen met voldoende ruimte dan vier aanbiedingen. De bomen moeten ook bestand zijn tegen de klimaatveranderingen. De Lomboklaan, de Rijkstraatweg en het Kerkplein worden wederom als prioriteit genoemd. Ook de omgeving van de Binder en de verbinding van de Hoflaan met de Lomboklaan worden genoemd. Het gebied rondom de Burgemeester van de Boschlaan en Tombelaan blijft ook een zwart gat. Daar blijven onverminderd veel mensen vol ongeloof stoppen en is de impact bijzonder voelbaar.
Het is van belang dat de gemeente luistert naar de inwoners en aanwonenden bij de planvorming betrekt. Er wordt breder gekeken dan alleen naar de bomen. Het belang van de levendigheid van het centrum wordt benadrukt. Ook wordt het plan geopperd om een herdenkingsbos te maken naast de begraafplaats waar nabestaanden een boom kunnen planten. Een ander idee is om een deel van het bos zo te houden als herinnering aan de valwind. Het plan van de Stichting Bomen voor Leersum e.o. om bij de Binder en het Galgenbosje een natuurlijke speelplaats te maken vindt veel bijval.
Er is veel lof over de inzet van de gemeente in de eerste zes weken, maar nu ontstaat er onvrede over de voortgang en de communicatie.
De inwoners waarderen de inzet van de Stichting en verwachten van hen een adviserende, stimulerende en corrigerende rol richting de gemeente. Meedenken over het herstelplan, fondsen blijven werven en bemiddelen als inwoners willen bijdragen aan het herstel.
De Stichting zal de uitkomst van dit onderzoek onder de aandacht brengen bij de gemeente en nogmaals aandringen op vaart met het herstelplan en het betrekken van inwoners bij de plannen. Hubert van Zanten, secretaris van de Stichting: ,,Wij denken dat het goed is om juist ook de waardevolle ideeën van de inwoners te gebruiken en niet te komen met een conceptplan waar zij op mogen reageren. Communicatie is nu het belangrijkste. De stichting is van mening dat meer zaken geëvalueerd moeten worden, omdat dit een unieke ramp was met een grote impact. Er zijn veel leerelementen die gebruikt kunnen worden bij de nog te verwachten valwinden in Nederland.”